Narsistik Kişilik Bozukluğu

Narsistik Kişilik Bozukluğu ve Narsist Birey

Narsistik kişilik bozukluğu; insanları küçük görme, kendinden başka kimseyi beğenmeme ve kibirli davranışlar sergileme belirtileri olan psikolojik bir rahatsızlıktır.

Narsistik kişilik bozukluğuna sahip bireyler aslında kendilerinin diğer insanlardan daha zeki, daha güzel, daha yakışıklı ve daha özel olduklarını iddia eder gibi davransalar da tüm bu davranışların altında yatan özgüven eksikliği ve yetersizlik hissine bağlı nedenler olabilir.

Bu kişiler kendilerinin sürekli ön planda oldukları ortamlarda bulunmak isterler. Kendilerine hayran olurlar ve görünüşte kendilerine çok güvenirler. Kendilerinin yanı sıra çevresinde bulunan herkesin kendisini sürekli övmesini, haksız bile olsa haklı bulunmayı, normalin üstünde bir hayranlık duyulmasını beklerler. Bulundukları her ortamda diğer insanların ihtiyaçlarını reddederek tek ilgi odağı olmayı hak ettiklerini düşünürler. Aslında böyle düşünüyor olmalarının sebebi empati yeteneğine sahip olmamalarından kaynaklanabilir.

Narsistik kişilik bozukluğuna sahip kişilerin bu davranışları çevresindeki insanları oldukça rahatsız ediyor olabilir fakat bu kişilik bozukluğu hakkında herşeyi bildiğimizden emin miyiz?

Bir narsistin dünyasına yakından baktığımızda ne demek istediğimi anlayacaksınız…

Narsistik kişilik bozukluğu, kişilik bozukluklarının alt türlerinden biridir. Bu psikolojik rahatsızlıkta gözlemlenen böbürlenme, insanları aşağılama, kendini diğerlerinden üstün görme ve sürekli bunu kanıtlama çabasına girme davranışlarının altında yatan temel duygu yetersizlik hissidir Kendi içinde diğerlerinden yetersiz hisseden narsist çevresine onlardan üstün olduğunu yetersiz olmadığını dayatmak için aşırı görülebilen davranışlar sergileyebilir.

Eğer ki bulunduğu ortamda veya iş alanında, ilişkisinde, aile içerisinde engellenmesi veya beklediği tepkileri alamadığı bir an olursa bu onun içine kapanmasına, çekilmesine, sinirlenmesine ve öfke nöbetleri geçirmesine neden olabilir.

Narsist Bireylerin Özellikleri

Narsistler çok zekidir. Analiz ve gözlem konusunda oldukça iyiler. Bu yüzden tanıştıktan sonra sizin hakkınızda bir gözlem yapıp zaaflarınızı öğrenmek isteyecektir. Sizi bu zaaflarla beslemek ya da bu zaafları kullanmak ona olan yaklaşımınız ile değişebilir. Bunu ona hissettiren her kimse oradan, o kişiden kaçınma davranışı gösterebilir veya bu kişi hakkında gözlemlerinden faydalanarak zaafları üzerinden karşılık vermek isteyebilir.

Narsistik Kişilik Bozukluğu Belirtileri

Göze çarpan ilk belirti sosyal çevrede ilgi odağı olma ve herkes tarafından onay alma, hayranlık duyulmasını şiddetli bir şekilde arzu etmektir. Bu ortamları çoğunlukla kendi yaratır. Kendisini besleyecek insanlarla vakit geçirmekten hoşlanır. Diğer belirtileri şunlardır;

1- Empati kuramamak,

2- Duygular ile temasa geçememek,

3- Herkesten başarılı olma hırsıyla hareket etmek,

4- Başkalarının hayatını kıskanmak ve onların yerinde olmayı istemek

5- Kişileri kendi çıkarları için manipüle ederek kullanmak,

6- Maskeli davranmak (sadece çok yakınları gerçek kimliğini görebilir),

7- Kendi hissettiği olumsuz duygular için diğer insanları suçlamak (kıskanıldığını iddia eder),

8- Sosyal çevre tarafından dışlandığını hissetmek(kendinden daha fazla ilgi gören insanları kendisi dışlar),

9- Sadece kendi isteklerini görmek.

Narsistik kişilik bozukluğuna sahip insanlar kurbanlarını karşıt özellikteki bireylerden seçiyorlar.

Daha önce ‘Narsist ile Naifin Hikayesi’ diye bir şey duydunuz mu?

İşte tam olarak bundan bahsediyorum. Narsistler genellikle kendilerinde olmayan özellikleri taşıdığını düşündükleri insanları seçerler.

Zengin, başarılı, ışıltılı, yüksek özgüvenli, çok güzel, çok yakışıklı…

Bu insanları sevmek mi istiyorlar yoksa beslenmek mi?

Kurbanlarına aslında hayranlık duyarlar. Kendilerini yansıttıkları ama olmadıkları, olmak isteyip olamadıkları kişiler… Çevre tarafından gelen herhangi bir tepki veya eleştiri; kendisinin hafife alındığını, önemsenmediğini, özel ve önemli olmadığını hissettirebilir. Bu his narsistik kişilik bozukluğu olan kişinin depresyona girmesine, sabırsız davranışlar göstermesine, öfke kontrolünü kaybetmesine neden olabilir.

Narsistler içsel olarak derin bir yalnızlık hissi yaşarlar. Herkesi ikna etmeye çalıştıkları durumlar için kendilerini ikna edemezler. Kusursuz görünmezlerse sevilmeyeceklerine inanırlar bütün kusurlarını gizleme eğilimleri bu içsel korkudan kaynaklıdır.

Narsistik Kişilik Bozukluğunun Nedenleri

Tam olarak nedeni bilinmese de genellikle ergenlik dönemi itibariyle kendini belli etmeye başlar fakat çocukluk dönemlerinde de narsistik kişilik bozukluğu ortaya çıkabiliyor. Hala araştırılan bir bozukluk olmakla birlikte popüler kültürde sıkça merak edilen bir konudur.

1-Çocuğun yetiştirilme tarzı,

2-Ailenin çocuğa karşı tavırları,

3- Büyüdüğü ortam,

4- Ebeveynin hem cezalandırıcı hem de ödüllendirici olması,

5- Şiddetli cezalar veya yüksek ödüller,

6- Her istediğine ulaşa bilirlik sağlanarak aşırı ilgi gösterilmesi,

7- Çocukla yeterince ilgilenilmemesi, sevgiden mahrum kalması,

8- Duygusal olarak istismar edilmesi, ihmal edilmesi, yok sayılması gibi durumlar narsistik kişilik bozukluğuna neden olabiliyor.

Belki de bize ölçüsünü kaçırdığımız her davranışın ruhsal bozulmalara neden olabileceğini söylüyor olabilir.

Narsistik Kişilik Bozukluğunun Tanı ve Tedavisi

Narsistik kişilik bozukluğunun tanısı psikiyatristler ve psikologlar tarafından konabilir. Öyküsü alınan danışanın görüşmelerde sergilediği hal ve hareketler izlenerek anlattıkları ile değerlendirilir. Ayrıca uygulanan psikolojik testler, kişilik envanterleri görüşme ve gözlem araçları arasında kullanılmakta, danışanla ilgili edinilen bilgileri artırmaktadır. Kişinin tedaviye düzenli devam etmesi olumlu sonuçlar alabilmek açısından önemlidir.

Öncelikle bu rahatsızlığa sahip olduğunu kabul etmesi gerekir. Narsistik kişilik bozukluğuna sahip bireyler çoğunlukla bu durumun farkına varmakta güçlük çekiyor çünkü bunların normal olduğunu düşünerek psikolojik rahatsızlığı kabul etmeyebiliyorlar. Genellikle bir psikiyatr ve psikolog ile görüşmeyi reddedebilirler. Hatta buna çok öfkelenip saldırgan ve suçlayıcı davranabilirler. Hakaret edebilirler. Ancak tedavi edilmeyen bu kişilik bozukluğu kişinin sosyal hayatında, aile hayatında veya iş hayatında sorunlar yaşamasına neden olabilir.

Tedavi surecinde psikiyatrist veya psikolog tarafından uygun terapi yöntemi uygulanır. Terapi uygulayacak kişinin eğitimi özel olarak alması gerekir. Genellikle davranışsal tedavi yöntemleri gibi geniş zaman isteyen bir süreçtir. Kişilik bozukluklarına sahip olmak insanın hayatını derinden sarsan bir durumdur.

Kendinizi daha huzurlu ve güvende hissetmek için ruh sağlığınıza ayna olacak PsikoAyna uzmanları olarak sizinle yaşamı keşfetme ve içsel dengeyi bulma yolculuğuna çıkmak için buradayız. Yansımanızı bizimle keşfedin ve hayatınızı dönüştürün.